Geçen yy dan alınacak dersler var bunları göz ardı etmemek gerekir.koca bir yy geçti bu yy la seyks picot lar,lozanlar, sevr' ler sığdırıldı ortadoguda liderlik el değiştirdi.Osmanlıdan 28 devlet çıktı. TC. kuruldu.sınırlar yeniden çizildi.daha başka devletler kuruldu.1917 devrimi yaşandı

1.ve 2. Dünya savaşları.ölüm, yıkımlar idam sehpaları hep  geçen yüzyıla sığdırdıklarımızdı.elbette acıların eğitiminden geçerken dersler de aldık.

Örneğin;

Kürdler birlikte yaşama zorlanmışlardı.araplarla farslılarla,Türklerle  bu yy süren yaşam bize pahalıya mal oldu  yaşamsal haklarımız için direndiğimizde sadece Türkiye de 28 defa tepelendik. Irakta enfalleri,Halepçe leri yaşadık.suriyede yaşadığımız topraklardan doğal sınırlarımızdan içerilere doğru sürüldük.vatandaş bile olamadık.İranda mahabadı yaşadık Demek ki birlikte statüsüz yaşam bizi ezdi geçti  21,yy da   talebimizin  statü olmasını 20 .yy   ders olarak aldık.

20 yy da bir sömürgeci  devletle mücadele ederken bir başka sömürgeci güçten yardim bekledik. Kürdistanı parçalayan ve onun yeraltı yerüstü zenginliklerine konan güçlerin birlkte davranacaklarını hesaplasak bile alternatifler oluşturamadık 21. yy beklemek zorunda kaldık. 2003 de ABD  askeri güçü ile orta doğuya gelince alternatifi gördük ve güneyde bölgesel hükümetimizi kurduk.Konjöktür değişmişti artık.21 yy da sömürgecilere değil bölgesel hükümet üzerinden dünya ile ilişkiler kurarak dostlarımızı çoğaltmayı ders olarak aldık.

20. yy hem ülkemizi hemde ulusal güçleri bölmüştü sömürgecilerin de işine geliyordu.gerektiğinde güçlerimiz birleştiremiyorduk. 

Partilerin, hareketlerin, amaç değil araç olduğunu geç anladık, Amaç uğruna araçlar birleştirilebilirdi.bunu anlamak için bir yy geçti.21 yy da güçlerimizi birleştirince güneyde başarı geldi. Rojovada başarı geldi ABD den AB den destek geldi. Güçlerimizi birleştirince çıkarlarımızı koruyabilirdik.farklılıklarımızı koruyarak birlikte mücadele edebilirdik.bu derside öğrenebilmek için bir yy geçti.

 21 yy bölgemizdeki tek partili sistemleride yıktı  geçen yy kalan tek partili sistemler le demokratik yaşamın olamayacagıda görüldü.libya,suriye, mısır, ırak birer birer bu tek partili yaşamın bedellerini ödediler.Güçlü muhalefetlerinin oluşmasını engelledikleri için.zamanın ruhuna ayak uydurmadıkları için kendilerini koruyamadılar.

21 yy lın bu ilk çeyreğinde 20.yy.dan  aldığımız derslerle 21 .yy lı ıskalamayız herhalde Muhalefet olmak yetmez güçlü muhalefet olmak gerek