Kürt tarihçi ve arkeolog Cemal Özçelik’in yazdığı “Göbekli Tepe” kitabının 2’inci cildi ile 1’inci cildinin ikinci baskısı çıktı.

Kürdistan tarihinin “sırrlarını” aydınlatan ve Kürt tarihçi yazar Cemal Özçelik’in yazdığı “Göbekli Tepe” adlı kitabının 2’inci cildi “Kozmetik Doğuş, Kutsal Evlilik ve Ölümden Dirilişe” başlığıyla Kalkedon Yayınları tarafından basıldı.

Ayrıca “Gökenli Tepe” kitabının ilk bölümü “Öteki Dünyaya Açılan Kapının Şifreleri”nin de ikinci baskısı ile aynı yayın evi tarafından yayınlandı.  

“Göbekli Tepe birden bire ortaya çıkmış değildir”

Kürtçe “Girê Miraza” olarak bilinen ve yaklaşık 12 bin yıllık bir tarihe sahip olan Göbekli Tepe’nin esrarengiz tarihini ve bu tarih hakkındaki çalışmaları kitaplaştıran Cemal Özçelik, kitabın birinci cildi hakkında şunları belirtti:

“Göbekli Tepe birden bire ortaya çıkmış değildir. Orijinal ismini bilmesek de, bu coğrafyada çok daha eski dönemlerden beri var olagelen ve belki de, çok renkli kültürlerin bir sentezlenmesi neticesinde ortaya çıkan kendi döneminin kültürünün doruk noktalarından biridir.

Göbekli Tepe’nin gerek mimaride, gerekse de sembollerde dışa vuran kompleks yapısı, onun dar, bölgesel bir oluşum olmadığına da işaret etmektedir. Görünen o ki, binlerce yıllık süre zarfında geniş bir coğrafyada yaşayan değişik toplumlar vasıtasıyla birbirlerinden kültürel, inançsal alışverişte bulunan çok renkli kültürler yumağının bir ürünü ve sentezleşmesi sonucunda ortaya çıkmıştır.

Tapınak ve başka birçok işlevi içinde barındıran bu yapı kompleksinin toplumsal, inançsal, ekonomik v.d. birçok işlevleri vardı. Toplumsal örgütlenme ise bir arada yaşama etiği ve davranış kurallarını gerektirir. Periyodik olarak ilerleyen zamanın belli dilimlere ayrıştırılıp, ona uygun aktivitelerin planlanması da takvimi gerekli kılmıştır. İşlerin doğru zamanda başlatılıp, yine doğru bir zamanda tamamlanması ve zamanın en iyi bir şekilde değerlendirilmesi de yine bu ve buna benzer merkezler aracılığıyla sağlanmıştır.

Buraları sadece ibadetlerin yapıldığı yerler değil; aynı inanca sahip olup, birbirlerinden uzak oturan insan topluluklarının yılın belli dönemlerinde toplanmalarını da sağlayan bir çeşit hac ziyaretinin yapıldığı yerlerdi aynı zamanda.

Göbekli Tepe ikinci cildin tanıtımı

Göbekli Tepe/Girê Mirazan’da karşımıza çıkan ve üst düzeyde sanatsal bir gelişime karşılık gelen kültürün, hem değişik kültür aşamalarını birbirlerine bağlayan bir ara katman, hem de kendi konsepti içinde ele alındığında, devasa bir büyüklük arz eden kayıp bir kültürden arta kalan buz dağının görünen tepeceği görünümünde olduğu anlaşılmaktadır.

Keşfedildiği dar coğrafik alanla sınırlı değil, dünya çapında bir araştırmayı gerektiren bir yaygınlık kazanmış bir kültürdür bu ve dolayısıyla da araştırmanın da kapsamının bu oranda genişletilmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde, tüm boyutlarıyla olmasa da, olabilecek en geniş boyutlarıyla kavrama imkânı elde edilebilir diye düşünüyorum. Bu bağlamda ‘’dünya çapındaki’’ araştırma serüvenim de bundan sonraki kitap serileriyle devam edecektir.

Göbekli Tepe’de karşımıza çıkan kimi mimari yapı ile simgelerin izlerini sürerek, gerek kendisinden önceki, gerekse de sonraki kültürlerle analojiler kurabilmemiz pekâlâ olanaklarımız dâhilindedir. Sembollerin haricinde, dinsel inanışlarla, mitolojilerin analiz edilmeleri de bizlere çok değerli bilgiler sunabilmektedirler. Ama tüm bunlar bir yana, astronomi de bizler için olmazsa olmazlar arasında yerini almaktadır.

İlk kitabımda bu noktalardan hareketle zaten ayrıntılı açıklamalarda bulunmaya çalışmıştım. Elinizdeki kitapta ise ağırlıklı olarak sembollerin işlevlerinden hareketle, Göbekli Tepe’de karşımıza çıkan kimi simgeleri daha yakından ve ayrıntılı mercek altına alıp, konuyu daha bir derinleştirmeye çalışacağım. Bu da bize direkt olmasa da, dolaylı yollardan çok önemli veriler sunacaktır diye düşünüyorum.”

Cemal Özçelik, kimdir?

1966 yılında Mardin’in Derik ilçesinde doğan arkeolog Cemal Özçelik, İsviçre’de Bern Üniversitesi’nde Önasya Arkeolojisi ile Etnoloji dallarında yüksek lisans aldı.

Daha önce edebiyat dalında “Ütopya Mevisimi, Özgürlüğe Koşmak” isimli deneme kitapları ile “Yasak Ateşin İntikamı” isimli bir romanı ve “Stranên Çavbiken” isimli şiir kitabı yayınlandı.

Halen Bern’de yaşayan Özçelik Almanca-Kürtçe-Türkçe tercümanlık yapıyor.

Kaynak: Rudaw