Batı Afrika ülkesi Nijer’de ordu içindeki bir grup Devlet Başkanı Mohamed Bazoum’a karşı darbe yaptı. Muhafızları tarafından esir alındığı duyurulan Bazoum, Twitter hesabından halkı darbeye direnmeye çağırdı. Uranyum zengini ülkede ABD ve Fransa’nın askeri üsleri bulunuyor. Cihatçı terör örgütleriyle mücadele eden Sahel bölgesindeki Burkina Faso, Orta Afrika Cumhuriyeti, Mali, Batılı ülkeler yerine Wagner ile çalışmaya başlamış ama Nijer Fransa ve Batı ile ittifakını sürdürmüştü. Bazoum’a ABD ve Fransa’dan destek geldi. ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Bazoum’u arayarak “sarsılmaz desteğini” bildirdi. Darbede bir Rus desteği olup olmadığı belirsiz. Cunta lideri albay yönetimi devraldıklarını iddia etse de şiddetli yağmur yüzünden başkent sokaklar boş. Darbe yanlılarının gösterisi de yağmur yüzünden iptal edildi.

Çarşamba günü erken saatlerde başkanlık muhafızlarından bazı askerlerin Bazoum’u esir aldığı duyuruldu.

Dışişleri bakanı, darbeye tüm ordunun destek vermediğini söylese de ordu şefi cuntayı desteklediğini açıkladı.

Bazum, İslamcı militanlara karşı mücadelede Batı’nın kilit müttefiklerinden biri.

ABD ve Fransa’nın uranyum zengini ülkede askeri üsleri var ve hemen darbeyi kınadılar.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Bazoum’u arayarak Washington’un “sarsılmaz desteğini” iletti. BM ve Avrupa Birliği de cumhurbaşkanının derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.

İki yıl önce Nijer Devlet Başkanı seçilen 64 yaşındaki Bazoum, Perşembe sabahı Twitter hesabından yaptığı açıklamada darbeye meydan okudu: “Zor kazanılan başarılar korunacaktır. Demokrasi ve özgürlüğü seven tüm Nijeryalılar bunu görecektir.”

Başkent Niamey’de yağan şiddetli yağmur yüzünden sokaklar terkedilmiş durumda.

Darbeyi destekleyenler tarafından planlanan bir yürüyüş bile sağanak yağış nedeniyle gerçekleşmedi.

Çarşamba günü darbe haberi alınınca Bazoum’un destekçileri askerlere meydan okuyarak sokaklara çıktı ve ordunun kışlaya dönmesini istedi.

Grup uyarı ateşi açıldıktan sonra dağıldı.

Sokaklarda darbeye karşı ya da destek için bir gösteri ya da gösteri çağrısı yok.

Darbeyi destekleyenler, iktidar partisini yolsuzlukla ve güvenlik durumunu iyileştirmek ve uzun süredir devam eden cihatçı isyanı sona erdirmek için yeterince çaba göstermemekle suçluyor.

İki komşu ülke, Mali ve Burkina Faso, son yıllarda cihatçı ayaklanmaların tetiklediği darbeler yaşadı.

Her iki ülkede de yeni askeri liderler, daha önce Nijer’i de yöneten eski sömürgeci güç Fransa ile anlaşmazlığa düştükten sonra Rusya’ya yakınlaştı.

Bu darbe, Fransa ve Batı’nın Batı Afrika’nın Sahel olarak bilinen bölgesinde istikrarı yeniden tesis etme çabaları için kötü haber. Komşu Mali, Fransızlar yerine Rusya’nın Wagner Grubu ile ortaklık kurmayı tercih edince Paris bölgedeki operasyon merkezini Nijer’e taşımıştı.

Bu darbe Nijer’in de kalıcı bir güvenli üs olamayacağını gösterdi. Batı’nın bölgedeki etkisi azalıyor.

Burkina Faso, Orta Afrika Cumhuriyeti (OAC) ve Mali’deki hükümetler, teröre karşı Batılı güçler yerine Wagner ile çalışıyor. Buna direnen son ülke Nijer’di.

Bölgedeki İslam Devleti ve El Kaide ile bağlantılı terör örgütleri dört devlete karşı uzun süredir silahlı mücadele veriyor.

Görevi devralan Albay Binbaşı Amadou Abdramane, görevi devralmanın “kötüleşen güvenlik durumu ve zayıf ekonomik ve sosyal yönetişim” tarafından teşvik edildiğini söyledi.

Şu an için Rusya’nın darbede herhangi bir dahli olduğuna dair bir işaret yok.

Dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olan Sahra çölünün kenarındaki bu kurak ülke, 1960 yılında Fransa’dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana dört darbe ve çok sayıda darbe girişimi yaşadı.