Andrew Griffin

Yeni bir yapay zeka yazılımı geliştiren bilim insanları, bu aygıtın Evren'in yapısının ortaya çıkarılmasına yardımcı olabileceğini ifade ediyor.

Çığır açan yeni çalışmayı içeren makalenin başyazarına göre bu teknoloji "modern fiziğin en büyük gizemlerinden birini, karanlık enerjinin ne olduğu sorusunu çözmeye doğru yavaşça ilerlememizi" sağlayabilir.

Gökbilimciler uzun süredir Evren'in kapsamlı bir resmini ortaya koymak için çabalamaya devam ediyor. Bu istek araştırmacıların Evren'e hiç olmadığı kadar ayrıntılı ve derinlemesine bakmasını sağlayarak pek çok ilerleme ortaya çıkardı.

Ancak araştırmacıların karşısında hala Evren'in büyük kısmını oluşturan ancak doğrudan gözlemlenemeyen karanlık enerji ve karanlık madde problemi duruyor. Henüz hiç kimse bu olguların doğasını ve Evren'nin hangi olası modeli içine yerleşebileceğini anlamayı başaramadı.

Bazı bilim insanları Evren'in yapısını daha iyi anlayarak bu sorunu çözebileceklerini düşünüyor. Eğer gökbilimciler, galaksi kümelerinin bir araya geldiği dokuyu ve boş gibi gözüken aralıkları meydana getiren kozmosun oluşum sürecini kavrayabilirlerse, ardından Evren'in nelerden oluştuğuna ve bunun nasıl işlediğine dair daha açık bir tablo elde edebilir.

Bilim insanları, Evren'in oluşumundan kısa süre sonraki durumunu anlamayı sağlayan kozmik mikrodalga arka plan ışımasının keşfiyle birlikte daha kapsamlı bir resme ulaşabilmişlerdi.

Şimdiyse astronomlar bu çok erken koşullardan başlayarak bugün etrafımızda yer alan Evren'in derinlemesine bir kavrayışını inşa etmek istiyor. Eğer araştırmacılar bu uzun yolculuğun nasıl ilerlediğini yeniden canlandırabilirlerse, karanlık madde ve karanlık enerjinin gizemini aydınlatmaya yardım edebilir.

Bilim insanlarından oluşan bir ekip bu amaçla hakemli bilim dergisi Astrophysical Journal'da yakın zaman önce ayrıntılarını yayımladıkları "Karanlık Emülatör" adlı yeni bir araç geliştirdi. Ekip yapay zekayı kullanan bu araç sayesinde Evren'in mevcut yapısının nasıl oluştuğuna ışık tutmayı umuyor.

Yeni teknolojiyi Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'ne (NAOJ) bağlı süperbilgisayarları kullanan bilim insanları üretti. Ekip dünyanın en kapsamlı çok sayıdaki gökyüzü araştırmasından aldıkları veriyi bu emülatörde kullanarak Evren'imizdeki kozmik yapıların nasıl oluştuğunu inceleme imkanına sahip oldu.

Yeni makalenin başyazarı Takahiro ​Nişimiçi açıklamasında şunları ifade etti:

Bir süper bilgisayarı kullanan muazzam genişlikte bir veritabanı oluşturduk, bunu tamamlamamız üç yılımızı aldı ancak artık bunu bir dizüstü bilgisayar üzerinde bile saniyeler içinde yeniden oluşturabiliyoruz. Bu noktada veri biliminin büyük potansiyel barındırdığını düşünüyorum. Bu sonucu kullanarak, modern fiziğin en büyük gizemlerinden birini, karanlık enerjinin ne olduğu sorusunu çözmeye doğru yavaşça ilerleyeceğimizi umuyorum. Aynı zamanda geliştirdiğimiz bu yöntemin doğa bilimleri ya da toplum bilimleri gibi diğer alanlarda da kullanışlı olacağını düşünüyorum.

Yeni yapay zeka yazılımı, yüzlerce sanal evren yaratan bir makine öğrenimi sürecine dayanarak çalışıyor. Araştırmacılar Evren'in önemli kısımlarını değiştirebiliyor ve böylelikle bu değişimlerin kozmosu nasıl değiştirebileceğini görüyor.

"Karanlık Emülatör" bu simülasyonların her birinden yeni şeyler öğreniyor. Bu da yazılıma Evren'in özelliklerindeki değişimlerin sonuçları nasıl etkileyeceğini tahmin etme olanağı veriyor. Bu öğrenme süreci her seferinde tamamen baştan yeni simülasyonlar oluşturma ihtiyacını ortadan kaldırarak başka bir sanal evrenin öncekilerden çok daha hızlı üretilmesini sağlıyor.

Makalede bulgularını anlatan araştırmacılar, yeni yazılımın yapay evrendeki belirli etkileri saniyeler içinde nasıl isabetli biçimde öngörebildiğini açıklıyor. Bilim insanlarına göre benzer simülasyonların Karanlık Emülatör olmadan canlandırılması günler sürüyor.

İndependent Türkçe